شنواییوتعادل:

ساختمان گوش از چند بخش است؟

گوش از سه بخش بیرونی، میانی ودرونی تشکیل شده است

ساختار گوش خارجی شامل چه قسمت هاییاست؟

لالۀ گوش و مجرای آن بخش بیرونی گوش را تشکیل می دهند.

وظیفه بخش خارجی گوش:

لالۀ گوش امواج صوتی را جمع آوری و مجرای شنوایی، آنها را به بخش میانی منتقل می کند.

نقش موها و ترشحات مجرای شنوایی چیست؟

موهای کرک مانند درون مجرا و موادی که غده های درون مجرا ترشح می کنند، نقش حفاظتی دارند.

جایگاه پرده صماخ در گوش:

پردۀصماخدر انتهای مجرای شنوایی و بین گوش بیرونی و میانی قرار دارد

گوش میانی:

گوش میانی محفظۀ استخوانی پر از هواست.

هوا از چه راهی وارد گوش میانی می شود و چه اهمیتی دارد؟

، بخشی به نام شیپوراستاش، حلق را به گوش میانی مرتبط می کند.

هوا از راه این مجرا به گوش میانی منتقل می شود،

تا فشار آن در دو طرف پردۀ صماخ یکسان شود و پرده به درستی بلرزد

استخوان های گوش میانی به ترتیب کدامند؟

درون گوش میانی و پشت پردۀ صماخ سه استخوان کوچک چکشی،سندانی و رکابی،به ترتیب قرار دارند

گوش درونی از چه بخش هایی تشکیل شده است؟ وظیفه هر بخش چیست؟

. گوش درونی از دو بخشحلزونیو دهلیزیتشکیل شده است.

بخش حلزونی در شنوایی و بخش دهلیزی در تعادل نقش دارد.

اثر امواج صوتی جگونه به گوش درونی می رسد؟

امواج صوتی پس از عبور از مجرای شنوایی، به پردۀ صماخ برخورد می کنند و آن را به ارتعاش درمی آورد.

دستۀ استخوان چکشی روی پردۀ صماخ چسبیده و با ارتعاش آن می لرزد و استخوان های سندانی و رکابی را نیز به ارتعاش درمی آورد.

کف استخوان رکابی طوری روی دریچه ای به نام دریچۀبیضیقرار گرفته است که لرزش آن، دریچه را می لرزاند

.این دریچهپرده ای نازک است که در پشت آن، بخش حلزونی گوش قرار دارد

. بخش حلزونی را مایعی پر کرده است.

 

لرزش دریچۀ بیضی، مایع درون حلزون را به لرزش درمی آورد.

چگونه پیام عصبی شنوایی در بخش حلزونی گوش درونی ایجاد می شود؟

در بخش حلزونی یاخته های مژک داری قرار دارند که مژک هایشان با پوششی ژلاتینی تماس دارند.

این یاخته ها، گیرنده های مکانیکی اند که با لرزش مایع درون بخش حلزونی، مژک های آنها خم می شود.

کانال های یونی غشای آنها باز و این یاخته ها تحریک می شوند.

در نتیجه بخش شنوایی عصب گوش پیام عصبی ایجاد شده را به مغزمی برد

بخش تعادلی گوش درونی از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟

در بخش دهلیزی گوش داخلی سه مجراینیمدایرهایشکل عمود برهم )در سه جهت فضا(وجود دارد که یاخته های مژک دار حسّ تعادل درون آنها قرار گرفته اند.

چگونگی تشکیل پیام عصبی تعادلی در مجاری نیم دایره :

درون مجاري نيم دايره از مايعي پر شده است و مژك هاي ياخته هاي گيرنده درون ماده اي ژلاتيني قراردارند

.با چرخش سر، مايع درون مجرا به حركت در مي آيد وماده ژلاتيني را به يك طرف خم مي كند.

مژك هاي ياخته هاي گيرنده نيز خم و اين گيرنده ها تحريك مي شوند و به ياخته هاي عصبي حسي پيام عصبي مي فرستند.

برای حفظ تعادل بدن مغز از کدام گیرنده ها پیام در یافت می کند؟

یاخته های گیرنده مجاری نیم دایره --  گیرنده های وضعیت در سایر نقاط بدن

بويايي:

جایگاه گیرنده های بویایی کجاست؟

گيرنده هاي بويايي دربالاي حفره بيني قراردارند

ویژگی گیرنده های بویایی را بیان کنید؟

.اين گيرنده ها ياخته هاي عصبي اندكه دندريت هايشان به شكل مژك هايي درون مخاط بويايي قراردارد

گیرنده های بویایی چگونه تحریک می شوند؟

مولكول هاي بودار هواي تنفسي ،درمخاط حل مي شوند واين ياخته ها را تحريك مي كنند.

چشايي

جایگاه جوانه های چشایی :

در دهان و برجستگي هاي زبان جوانه هاي چشايي وجود دارد

 . درون جوانه ها گيرنده هاي چشايي قرار گرفته اند

تحریک گیرنده های چشایی چگونه است؟

. ذره هاي غذا دربزاق حل مي شوند وازراه منفذ جوانه به ياخته هاي گيرنده چشايي برخورد و

آن هارا تحريك مي كنند

. ياخته هاي گيرنده با ياخته هاي عصبي حسي كه پيام هاي چشايي را به مغزمي برند، سيناپس دارند

پردازشاطلاعاتحسي چگونه صورت می گیرد؟

پيام هاي حسي گيرنده هاي هر بخش بدن، به بخش ويژه اي در مغز منتهي مي شوند وهر بخش به طور ويژه از يك حس پيام

دريافت مي كند.

لوب های چهارگانه در نیمکره های مخ چگونه تشکیل می شوند؟

شيار هاي عميقي هر يك از نيمكره هاي مخ را به چهاربخش يا لوب پس سري ، گيجگاهي ، آهيانه و پيشاني تقسيم مي كند.

پردازش اطلاعات بینایی و شنوایی در کدام لوب ها صورت می گیرد؟

پردازش نهايي اطلاعات بينايي وشنوايي به ترتيب در لوب پس سري ولوب گيجگاهي انجام مي شود .

گفتار 3

گيرندههايحسيجانوران

گيرندههاينوريدرچشممركب

چشم مرکب در چه جانورانی دیده می شود؟

چشم مركب كه در حشرات ديده مي شود،

ساختمان چشم مرکب را شرح دهید؟

از تعداد زيادي واحد بينايي تشكيل شده است .هر واحد بينايي يك عدسي و يك گيرنده نوري دارد

چگونگی تشکیل تصویر در چشم مرکب را شرح دهید؟

. هر يك ازاين واحد ها تصوير كوچكي ايجاد مي كنند

. دستگاه عصبي جانور اين اطلاعات را يكپارچه وتصويري واضح ايجاد مي كند . تصوير ايجاد شده موزائيكي است

گيرندههايمكانيكيدرخطجانبي :

خط جانبی در چه جانورانی دیده می شود؟

در دوسوي بدن ماهي ها ساختاري به نام خط جانبي وجود دارد

ساختمان خط جانبی را شرح دهید؟

.اين ساختار كانالي در زير پوست جانور است كه از راه سوراخ هايي با محيط بيرون ارتباط دارد

. درون كانال ياخته هاي مژك داري ازنوع گيرنده هاي مكانيكي قرار دارند كه به ارتعاش آب حساس اند.

مژك هاي اين ياخته ها با ماده اي ژلاتيني در تماس اند. جريان آب در كانال ماده ژلاتيني را به حركت در

مي آورد و ياخته هاي گيرنده را تحريك مي كند .

اهمیت خط جانبی در ماهی ها چیست؟

ماهي به كمك خط جانبي از حركت اجسام وجانوران ديگر( شکار یا شکارچی( در پيرامون خود آگاه مي شود

گيرندههايشيمياييدرپا

 : در مگس گيرنده هاي شيميايي كه مزه ها را تشخيص مي دهند ، در موهاي حسي روي پا هاي جانور قرار دارد

.جانور پيش از خوردن يك ماده مناسب بودن آن را به كمك اين گيرنده ها تشخيص مي دهد 

گيرندهمكانيكيصدادرپا:

روي پاي جلويي جيرجيرك يك محفظه هوا وجود دارد كه پرده صماخ روي آن

كشيده شده است . لرزش پرده در اثر امواج صوتي ،گيرنده هاي مكانيكي متصل به پرده را مي لرزاند

گيرندهپرتوهايفرابنفشوفروسرخ در چه جاندارانی وجود دارند؟

برخي حشرات مي توانند پرتو ها ي فرابنفش را تشخيص دهندزيرا چشم آن ها براي اين پرتو ها گيرنده دارد

. برخي مار ها مي توانند پرتو هاي فرو سرخ را تشخيص دهند.

جایگاه و اهمیت گیرنده های فرو سرخ در مارهای زنگی:

مار زنگي در جلوي سر و در زير هرچشم سوراخي دارد كه گيرند ه هاي پرتو هاي فرو سرخ در آن قرار دارند.

به اين ترتيب مار پرتو هاي فرو سرخ تابيده از بدن شكار را دريافت ومحل آن را تشخيص مي دهد.